Een echte Lechtaler
Christoph Kammerlander
Christoph "Rissi" Kammerlander is een creatieve vrije geest, kunstenaar, muzikant en inwoner van Lechtal uit de grond van zijn hart. Je hoeft "Rissi" niet per se persoonlijk te kennen, maar zijn muziek of een of twee van zijn zanglijnen hebben zeker al veel mensen gehoord. Het muzikale brein van het Geierwally openluchtpodium schrijft niet alleen toneelmuziek, maar ook menig theaterstuk. Hij is ook bandlid van Lechufer. Inspiratie voor zijn liedjes haalt hij uit alle hoeken van het Lechdal. Maar het is bij de wilde, ruisende Alperschonbach dat hij die liedjes hoort, lang voordat ze op de radio worden gedraaid.
We hadden een gesprek met Christoph "Rissi" Kammerlander en kwamen veel interessante dingen te weten over deze muzikale alleskunner.
Na twee zogenaamde theaterloze jaren op het Geierwally openluchtpodium, waag je deze zomer opnieuw de sprong naar het podium. Het stuk heet "DIE REICHE LISABETH" en is onder andere door jou geschreven. Hoe bent u op het idee gekomen en wat fascineert u aan de historische figuur "Lisabeth"?
Uiteindelijk kijken we er allemaal erg naar uit en er is een echt gevoel van opwinding tijdens de repetities. Het hele team is zeer gemotiveerd. Ik kwam op het idee voor het stuk toen ik een videorondleiding van Franz Larcher uit de jaren '90 van de vorige eeuw kreeg toegestuurd. Ik kan alleen maar zeggen dat het een stukje hedendaagse Lechtalse geschiedenis is en ook erg vermakelijk. We waren actief op zoek naar historisch "materiaal". Op zo'n moment was deze dorpsrondleiding een goudmijn en ik weet bijna zeker dat we meer over Holzgau zullen zien op de Geierwallyühne, zo doordrenkt van geschiedenis als deze plaats is.
De kennis van Elsa Knitel en Eva Wallnöfer en de ongelooflijk gedetailleerde dorpskroniek van Holzgau, een boek dat ik iedereen kan aanraden, hebben ons enorm geholpen.
We zijn ongeveer drie jaar geleden begonnen met schrijven, nog voor corona, en achteraf gezien heeft het stuk een heel bijzondere actualiteit gekregen. Naast het kapitalisme, wat natuurlijk een onderwerp moet zijn voor een geldschieter, woedde er in die tijd cholera, wat ook aan de orde moest komen in het levensverhaal van Rijke Elisabeth omdat ze er erg bang voor was en het zag als een straf van God.
De fascinatie voor Rich Elisabeth was zeker haar grote hart. Het was ook belangrijk voor de historici dat dit overkwam, want Rijke Elisabeth is een figuur die tot een generatie geleden nog erg verankerd was in de gedachten van de Lechtalers als een symbool van goedheid. Langzaam dreigde ze vergeten te worden. Daarom is het belangrijk dat haar karakter goed wordt neergezet.
U bent niet alleen auteur maar ook muzikant en schrijft nu al enkele jaren de toneelmuziek voor de Geierwally Freilichtspiele. Kunt u ons een fragment van uw "werken" geven? Voor welke toneelstukken heb je de muziek gemaakt en welk stuk is je in het bijzonder bijgebleven?
Claudia Lang-Forcher haalde me in 2006 binnen voor het toneelstuk Die wahre Geierwally. Sindsdien heb ik op elk stuk mijn stempel kunnen drukken, meestal samen met Anda Kappeller, mijn zandbakvriendin en relatiecollega. Ik stop altijd mijn hart en ziel in mijn werk, en scènes van een emotionele achtergrond voorzien met muziek of gewoon geluiden is een van de leukste dingen die ik mag doen. Als ik mijn eigen stukken op muziek mag zetten, zie ik het als een geschenk om zoiets te mogen doen. Dat was het geval in 2015 met Totentanz, in 2018 met Lechufer en dit jaar met Rich Lisabeth.
Naast je betrokkenheid bij de Geierwally Freilichtbühne ben je ook bandlid van verschillende "Lechtal formaties" - waaronder Lechufer. Je liedjes worden elke dag op de radio gedraaid - komen ze ook (deels) uit jouw pen? Of is er een duidelijke verdeling wie wat doet en/of het beter doet?
Het basisidee voor veel Lechufer-liedjes komt van mij. Zo is het ook begonnen met de musical waaruit deze band is ontstaan. Ik moest Elias en Celina enthousiast maken voor het project met een paar liedjes, en Bernhard met het idee voor het toneelstuk. Tot op de dag van vandaag vind ik het spannend als ik dit basisidee aan hen presenteer. Elias weet hoe hij mijn composities, die vaak een beetje naar de jaren 80 en 90 smaken, naar de nieuwe tijd moet brengen en Celina en ik hebben niet veel inspraak in de productie, wat een goede zaak is. Celina weet in drie woorden tot de kern van mijn vaak veel te ingewikkelde teksten door te dringen. Basisideeën zijn ook haar grote kracht. Ik herinner me hoe ze eens tijdens een heel gezellige avond zei: "Knoub, we moeten een liedje schrijven over "Zfrieda sei"."
Kun je beschrijven hoe een nummer tot stand komt? Wat is jouw "aanpak"?
Verschillend! Er is vaak maar één regel die goed voelt en daar draai je dan een tekst omheen. Soms gebeurt het dat iets me echt raakt, dus soms pak je de gitaar en speel je het nummer alsof het er altijd al is geweest. En dan zijn er nummers die we met twee of drie mensen beginnen. Er is altijd eerst een discussie over het thema, en als dat eenmaal gevonden is, gaat het vaak heel snel. Zo hebben we eens drie dagen een kamer gehuurd bij m Kasermandl. Daar ontstond "Tropfa Ewigkeit".
Je bent diep geworteld in het Lechtal - het dal is je thuis. Wat verbindt jou met het Lechdal en waarom ben je hier zo graag "Dahoam"?
Het beste aan het Lechdal is dat het van buitenaf zo onderschat wordt. Voor iemand uit Innsbruck is het minstens drie keer zo ver om naar het Lechtal te rijden dan andersom. Desondanks slagen we erin om bijna elk jaar zo'n 10.000 bezoekers naar het Geirwally-podium te trekken - iemand in Tirol zou ons dat moeten nadoen. We hebben decennialang geslapen in de hausse van het toerisme en zijn niet veranderd in een alpenballerina, maar gebruiken dit al enige tijd om iets te bieden dat velen niet meer hebben. Ongerepte, unieke natuur. Dat is een van de redenen waarom ik hier zo geworteld ben en "gera Dahoam". Dan zijn er natuurlijk de mensen die mijn hele leven al bij me zijn. Naast mijn familie zijn ook de meeste van mijn jeugdvrienden, met wie ik naar de kleuterschool ging en met wie ik nog steeds een diepe vriendschap heb, hier. Waar anders vind je dat! Naast dit alles biedt de Lech Valley me ook de mogelijkheid om te doen wat ik het leukst vind op professioneel gebied. En nogmaals, met vrienden en niet in een of ander opgezwollen apparaat met kunstmatige airs en graces. "Want zo is Lechtlar voor mij."
Het is een genot om je eigen kinderen te zien opgroeien in het Lechtal. Slechts in een paar delen van de wereld is dit op zo'n zorgeloze manier mogelijk. Ik houd al zolang ik me kan herinneren van dit dal en ergens anders wonen is nooit een optie geweest.
Waar haal jij je inspiratie en ideeën vandaan? Waar/hoe haal je nieuwe kracht voor jezelf vandaan en waar/hoe vind je ontspanning?
In theater ben ik actief geïnteresseerd in de geschiedenis van het Lechtal en ik vind het belangrijk om mensen iets over onze geschiedenis te vertellen dat ze nog niet wisten. Als ik zoiets tegenkom, gaan de raderen draaien. Mijn vrouw Simone is vaak mijn "eerste aanspreekpunt", zoals ik haar noem. Omdat we een liefde voor theater en muziek delen, wordt ze nooit moe om naar me te luisteren en opent ze vaak een heel ander perspectief of zegt ze zelfs dat iets geen goed idee is. De volgende stap is dan om Berny (let op: Bernhard Wolf) te bellen. Of hij belt met een idee. Zodra het eerste zaadje is geplant en je voelt dat het goed is, groeit het bijna vanzelf en wordt het verhaal door ons tweeën uitgesponnen gedurende talloze nachten tot het schrijfproces begint. Het kan soms meer dan een jaar duren. Ik vind veel inspiratie in de natuur bij het beekje achter mijn huis. Ik breng daar veel tijd door met mijn gitaar of laptop. Films en muziek van andere kunstenaars en kunst in het algemeen inspireren me vaak om mijn eigen werk te maken. Of gewoon andere mensen. Schnully (Ernst "Schnully" Schnöller > hier is een klein verhaaltje over hem) is zo iemand.
Als je "Dahoam" je inspireert, hoe zou je dan in woorden beschrijven hoe het Lechdal "klinkt" en "vibreert"?
Ik ben opgegroeid met het geluid van de Alperschonerbach. Lange tijd was het vreemd voor me om ergens te moeten slapen waar ik het niet kon horen. En zelfs vandaag de dag ga ik nog heel vaak naar de beek achter mijn huis om mijn batterijen op te laden. Ik ben geen esoterisch persoon, maar op de een of andere manier lijk ik dit geluid nodig te hebben.
Wat zijn jouw hobby's? Waar vind je de balans?
Omdat mijn hobby op een gegeven moment een deel van mijn werk werd, wilde ik iets vinden en ben ik een paar jaar geleden begonnen met bijenhouden, wat ik erg leuk vind en wat ik ook weer kan doen in mijn geliefde Alperschonerbach. Ik zou mezelf ook omschrijven als een fanatieke filmfan en ik hou van lezen. In de winter ga ik graag skiën op de Jöchelspitze en ik hoop dat ik dit jaar mijn innerlijke bastaard weer terug kan vinden op de tennisbaan. Maar mijn grootste en favoriete hobby is absoluut mijn gezin.
Wat zijn volgens jou de belangrijkste aspecten van het Lechtal toerisme? Waar ziet u kansen, mogelijkheden maar ook moeilijkheden?
In tegenstelling tot de Lechtaler gewoonte om altijd alles beter te weten, zou ik nooit de pretentie hebben om een deskundige mening over toerisme te geven. Ik ben erg blij dat cultuur nu ook een aspect van ons dal is geworden. Daar ben ik erg dankbaar voor. Zoals gezegd ben ik ook erg blij dat onze natuur een grote rol, zo niet de hoofdrol, speelt in ons toerisme. Alle inwoners zouden eens een wandeling over de Lechweg moeten maken. Ik vind het erg leuk dat zoveel niet-toeristische bedrijven profiteren van de Lechweg en dat handwerk en natuurproducten hier bijna een hausse doormaken. Wat ik als familieman een beetje jammer vind, is dat er zo weinig aanbod is voor onze jongeren. Dat heeft misschien niet direct met toerisme te maken, maar een gevarieerder nachtelijk horeca-aanbod zou zeker geen kwaad kunnen.
von Anja Ginther
03 mei 2023